BIOGRAFIJA ISKENDERA MUZBEGA
Iskender Muzbeg je rođen 19. 12. 1947 godine u Prizrenu. Završio je osnovnu školu i Učiteljsku školu u Prizrenu na turskom jeziku. Diplomirao je na Pravnom fakultetu Univerziteta u Prištini 1974. godine.
Radio je:
• U Prištini u nedeljnom listu na turskom jeziku “Tan”, od njegovog osnivanja – od 1969. g. do 1974. g kao Urednik kulturne rubrike,
• Zatim je prešao u Prizren gde je obavljao više javnih i društvenih funkcija, među kojima i sledeće funkcije: Sekretar Preduzeće za stambeno-komunalnu izgradnju i usluge u Prizrenu, Javni pravobranilac Opštine Prizren, Član izvršnog veća i Sekretar Izvršnog veća SO Prizren, Sekretar Sekretarijata za opštu upravu SO Prizren, Sudija Opštinskog suda u Prizrenu. Posle rata na Kosovu 1999.g. radio je kao pravni istraživač prizrenske kancelarije Fonda za humanitarno pravo (Humanitarian Law Center) i kao advokat tog Fonda.
Danas radi kao advokat.
Budući da je završio učiteljsku školu i pravni fakultet, Iskender Muzbeg je od strane Zavoda za udžbenike i nastavna sredstva Kosova jedno vreme bio angažovan i za pisanje nekoliko recenzija za udžbenike, a autor je (zajedno sa magistrom istorijskih nauka Bedridin Koro) i nekoliko udžbenika na turskom jeziku kao i mnogih osvrta, komentara i novinarskih članaka iz oblasti obrazovanja mladih.
Učestvovao je svojom poezijom na mnogim književnim susretima. Pesme su mu prevedene na bosanski, albanski, srpski, hrvatski, makedonski, engleski, rumunski i italijanski jezik i objavljene u mnogim casopisima na navedenim jezicima. Zastupljen je u mnogim antologijama pesama i pripovedaka.
Iskender Muzbeg je učestvovao svojim radovima i saopštenjima na mnogim naučnim i kulturnim skupovima u zemlji i inostranstvu a posebno na međunarodnim skupovima Turkologije i folklora u Prizrenu, Prištini, Đakovici, Peći, Kragujevcu, Istanbulu, Ankari, Konji, Eskišehiru, Adani, Izmiru itd.
Iskender Muzbeg piše poeziju i prozu (eseje, pripovetke, romane). Objavio je sledeće knjige:
Originalna dela:
Yanan Sevgiler , roman, objavljen u nastavcima u listu “Tan”, 1970, Priština,
Kaynak , pjesme za djecu, Izdavač: “Sevinç”, 1972, Skopje,
Sevil , pripovjetke, Izdavač: “Tan”, 1974, Priština,
Yaşamak , pjesme, Izdavač: “Tan”,1975, Priština,
Gerçek , pjesme, Izdavač: “Birlik” , Edicija “Sesler”,1983, Skopje,
Veliko oko , pjesme u prevodu, Izdavač: “Jedinstvo”,1986, Priština,
Taşa Türküler , pjesme, Izdavač: “Birlik” Edicija, “Sesler” 1987, Skopje,
Güneş Isıt Beni , pjesme, Izdavač: “Bay”, 1997, Prizren,
Sülo , pjesme, Izdavač: “Tan” , 1998, Priština,
Kaynak , pjesme za djecu, Izdavač: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, 1998, Beograd,
(Lektira za škole na turskom jeziku na Kosovu)
Taşa Türküler , pjesme, Izdavač: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, 1998, Beograd,
(Lektira za škole na turskom jeziku na Kosovu)
Sülo , pjesme, Prevod na Azerbajdžanski turski jezik: Prof.Dr. Elçin İskenderzade, Izdavač: “Vektor” Nǝşrlǝr Evi, 2007, Bakü, Azerbajdžan,
Izbori i antologije koje je pripremio Iskender Muzbeg:
Tople ruke , Izbor savremene poezije Kosova, pripremili: Iskender Muzbeg i Bayram Rogova Izdavač: “Jedinstvo“, 1974, Priština,
Türk Yazarlar Derneği, dokumenti, podaci, djela Izdavač: Türk Yazarlar Derneği, 1996, Prizren).
Udžbenici za osnovne škole na turskom jeziku na Kosovu za predmet istorije koje je pripremio Iskender Muzbeg:
(zajedno sa istoričarem Mr. Bedrettin Koro):
Tarih, V. s. için , Izdavač: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva SAP Kosova, 1987, Priština,
Tarih, VI. s. için, ((Izdavač: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva SAP Kosova, 1987, Priština,
Tarih, VII. s. için, (Izdavač: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva SAP Kosova, 1987, Priština,
Monografije koje je pripremio Iskender Muzbeg:
(İskender Muzbeg je pripremio sledeće monografije sa ekipom na čijem je čelu bio on):
30 Yıl “Doğru Yol” KGSD 1951 – 1981, Izdavač: KUD “Doğru Yol” ¸1981, Prizren,
“Doğru Yol” KGSD Yazın Kolu 1968 – 1988 Izdavač: KUD “Doğru Yol”¸1988, Prizren,
Djela koja je preveo Iskender Muzbeg:
Bayram İbrahim: Ptica koja leti ka breskvi , pjesme, Izdavač: Jedinstvo, 1977, Priština, prevod sa turskog na srpski jezik,
Turan Oflazoğlu: IV. Murat , prevod sa turskog na srpski jezik, serijal, ovo delo je prikazano na RTK, prevod sa turskog na srpski,
Slapşak Svetlana: Çocuk Hakları, Izdavač: HLC, 2001, Priština, prevod sa srpskog na turski jezik,
Çocuk Hakları, Izdavač: Obrazovni Centar Kosova KEC, Priština, 2004, prevod sa albanskog na turski jezik,
Miodrag Nikolić: Prizren Tito ile yengiye doğru 1941-1945, Izdavač: SUBNOR Opštine Prizren, Prizren, 1984,
Nagrade koje je osvojio Iskender Muzbeg
-DRUGA NAGRADA ZA POEZIJU, na konkursu lista “Birlik”, Skopje, Makedonija (1965), (zajedno sa Bayramom Rogovom),
-POČASNA NAGRADA FONDACIJE TÜRKİYE DİYANET VAKFI, NA KONKURSU “BALKANLAR VE KIBRIS TÜRKLERİ NA’T YARIŞMASI”, Ankara, (1996), Turska,
-TRADICIONALNA NAGRADA ZA DOPRINOS TURSKOJ KULTURI NA BALKANU “SÜLEYMAN BRİNA BALKANLARDA TÜRK KÜLTÜRÜNE HİZMET ÖDÜLÜ” KOJU DODJELJUJE TURSKO KULTURNO-UMETNIČKO DRUŠTVO “DOĞRU YOL”, (1999), PRIZREN, Kosovo,
-GODIŠNJA MEĐUNARODNA NAGRADA ČASOPISA “Türkçem” ZA DOPRINOS RAZVOJU DJEČJE KNJIŽEVNOSTI ”ULUSLARARASI TÜRKÇEM DERGİSİ YILIN ÖDÜLÜ” (2018), Prizren (zajedno sa piscem Enver Baki),
-VELIKA NAGRADA UDRUŽENJA PISACA TURSKE “SÜLEYMAN ÇELEBİ BÜYÜK ŞİİR ÖDÜLÜ” (2022), Bursa, Turska.
OBLACI
Donesite mi, oblaci,
Svježine iz daleka,
Zastanite, oblaci,
Moja vas kuća čeka.
U virovima rijeke
Umijte lica siva,
Sa krčazima punim
Zaplovite vrh njiva.
Jer žedna zemlja zove
Da padne kiša plava,
Neka nabuja pšenica,
Neka poraste trava.
Samo u onu ulicu
Gdje igraju dječaci
Sa krčazima kiše
Ne dolazite, oblaci.
DJEČJE OČI
Dječje oči uplakane
Dječje oči nasmijane –
Dva duboka vrela bistra,
U svakome zvijezda blista.
Dječje oči zasanjane
U visinu zagledane
Sa zvjezdanog zlatnog mosta
Iščekuju dragog gosta.
DJEČJE ŽELJE
Dječjoj želji nema kraja:
Jedno dijete želi zmaja,
Drugo voli sladoled,
Treće put u nedogled.
Jedno bi da sunce lovi,
Drugo bi da morem plovi,
Treće se na izlet sprema…
Dječjoj želji kraja nema.
Pjesme sa turskog prevela: Dr. Lamija Hadžiosmanović
Pjesme su objavljene u antologiji BUKET, Pripremio:Nedžati Zekerija, Izdavač: „Veselin Masleša“ Sarajevo (Biblioteka „Lastavica“),1981
BALKAN
U meni vulkan.
Zašto je ovaj Balkan
Sve više u krvi što je noć duža?
A njemu dolikuje samo ruža.
Život – to je smrt
Uzmi koliko ti drago
Ruši što više, ognjišta ruši…
U meni vulkan
Revolta,
Zašto je ovaj Balkan
Umesto ljubavi pun mržnje
I krvi?…
Želim se obratiti precima mojim
Koji leže mrtvi u ovoj zemlji,
U grobovima
Na Vardarskom polju,
U konjičkim trkama Kumanova,
Na Kosovom polju;
Želim da se obratim još nerodjenoj deci
Crtajući im kartu ljubavi
Od prošlosti ka budućnosti.
Želim pozvati sve bližnje moje
I sve ljude
Celoga dana
Kao što je pozvao Mevlana:
“Dođi…Opet dođi…”
Budim se,
Oslobođen strašnih snova
Umoran i rasejan
U kostima mi glas oružja
U kostima mi top, i puška, i štit, i mač
Budim se,
Gorim,
Gasim se,
Polivam cveće žudnje za ljubav
Želim brisati prašinu mržnje
Al u meni praznina,
Kamen,
Vlažna crnina,
U meni vulkan
Vatra gori
Zašto je ovaj Balkan
Sve više u krvi što je noć duža?
A njemu dolikuje samo ruža.
(sa turskog jezika preveo i prepevao: autor)
İskender Muzbeg
…
Juče
Odjedanput i neočekivano
Drveće je promenilo svoj mrki kaput i zeleni veš.
Bio sam samac na prozoru
Sjenka bez imena
Čovjek sa izgubljenim letima i kompasom bez skazaljki.
Danas,
Danas sam veći od sebe samog
I snažniji no juče
Danas sam čovjek na prozoru
Koji svoja sećanja krišom tuče.
Znam
Nije daleko – osvanuće u meni
Novo jutro.
Iz daleka stiže pozdrav vrbe
I tvoj glas isprekidanih riječi
Vidim
Prozori koji gledaše u sobe
Okrenuše odjedanput svoja lica dvoru
Prozorska stakla kao djevojke / koje s nadom čekaju prvi susret/
Danas se svojom providnošću diče.
Vidim
Sobe su male za mene, tesne i mračne,
Boje su čudne
Nekako je čudno nebo i cvijeće pored vode
Danas sam bogatiji no juče.
Gledam kroz prozor
Veći sam od sebe samog
I snažniji no juče
Žurno teče ka izvoru
Sa mora rijeka bezimena.
Ovo je moj prozor – blistavo ogledalo
U uzburkanoj pučini vremena.
(sa turskog jezika preveo i prepevao: autor)
İskender Muzbeg : Başlıksız şiirler’den
Dün
Yalnızdım o pencerede – bir gölge adsız
İçi allak bullak olmuş, pusulasız…
Ağaçlar değiştirdi birden kahverengi paltosunu / Yeşil donunu /
Bir özsü selama durdu
Ve evlerin insanların içi gibi allak bullak olmuş çatıları
Kendi yerine oturdu.
Bilirim
Yakında bir tan doğacak
Pususuz yarınlara
Bana bir şeyler oldu bugün / Duygularım her günden daha engin /
Odalara sığmıyorum
Avlulara /
Çiçekler bir başka sarı
İştahla bakıyorlar sulara.
Senden iyi haberler geldi
Pencereler kapıya inat / Yenilikleri ilk duyup yayan çocuklar gibi
Buna sevindiler.
Odalara bakan pancurlar
Birdenbire yüzlerini avlulara döndüler
Camlar / Evlenmeyi bekleyen genç kızlar gibi
Saydamlıklarıyla övündüler.
Kendimden daha büyüğüm bugün / Ve kendimden daha zengin /
İçim doldu
Anlıyor musun kadın
Yine sen bilmem kaçıncı kere /Zamanın çalkantılı engininde
Hep baştan / Hep yeniden /Kapılara inat / ve Pencerelere /
Odama doludizgin giden atlar gibi
Gür sulu Fırat’lar gibi girip beni özlemle kucakladın…
Bir yıldız kaymasın korkarım
Gecelerin en zengininde.
PROZOR
Život je jedan prozor
Kroz njega ćeš vidjeti kišu, gräd,
Kako se skraćuje život …
Ti dijete moje kroz prozor
U nebo, u zemlju gledaj,
Nek’ raste tuga onih
Koji voljeti ne znaju.
Život je prozor
Sa staklima čistim,
Sa staklima zamalgljenim.
(sa turskog jezika preveo i prepevao: autor)
